TẠI
SAO AI CẬP…? TẠI SAO DÂN CHỦ…?
Why Egypt....? Why Democracy....?
Why Egypt....? Why Democracy....?
Nguyễn Vũ Bình
Nếu có một cuộc khảo sát đối với người dân
Ai Cập hiện nay, theo các bạn, có bao nhiêu người dân Ai Cập biết và hiểu được:
thế nào là tự do? Thế nào là dân chủ? Quyền con người của người dân là những
quyền nào? Quyền dân sự của người dân là gì? Người dân tham gia xây dựng thể chế
dân chủ như thế nào? Ai và cơ quan nào bảo vệ các quyền con người và quyền công
dân? Làm cách nào để bảo vệ quyền công dân của mình?...vv..
Các bạn có cho rằng, người dân (dân thường)
là chủ thể xây dựng, thực thi, bảo vệ và được hưởng lợi ích của thể chế dân chủ
hay không?
Tổng hợp hai câu hỏi trên, các bạn có đồng
ý rằng, có một lỗ hổng khổng lồ, một khiếm khuyết cốt tử trong việc xây dựng thể
chế dân chủ không chỉ ở Ai Cập, mà cả ở các nước đã và đang thay đổi chế độ xã
hội hay không?
Chúng ta thử điểm lại các bước, và cách thức
tiến hành xây dựng thể chế dân chủ ở các quốc gia thay đổi chế độ xã hội trong
thời gian qua. Xây dựng Hiến pháp (thậm chí mời các chuyên gia, giáo sư hàng đầu
thế giới để viết ra bản Hiến pháp); đăng ký các đảng phái hoạt động; ấn định lịch
trình bầu cử; công bố và xin ý kiến người dân về dự thảo Hiến pháp…
Thật ra, các bước và trình tự tiến hành
xây dựng thể chế dân chủ ở các quốc gia như đã nêu ở trên chỉ là xây dựng cái
“xác” của thể chế dân chủ. Đó là điều bắt buộc phải có, nhưng nó hoàn toàn
không có giá trị (hoặc không có giá trị nhiều) nếu như thiếu đi phần “hồn” của
chính nó.
Vậy phần “hồn” của thể chế dân chủ là gì?
Đó chính là sự tham gia xây dựng, thực thi và bảo vệ thể chế dân chủ của người
dân, với hiểu biết đầy đủ về các vấn đề tự do, dân chủ.
Như vậy, chúng ta cần có cách tiếp cận
khác, một hệ thống nhận thức và phương pháp khác so với cách thức xây dựng thể
chế dân chủ đang diễn ra hiện nay trên thế giới.
Trong phạm vi của một bài báo, tôi trình
bày suy nghĩ của mình về các bước tiến hành và xây dựng thể chế dân chủ đối với
các quốc gia thay đổi từ các chế độ xã hội khác sang chế độ dân chủ. (những suy
nghĩ này được rút ra chủ yếu từ tác phẩm Dân Chủ)
Điều quan trọng nhất cho thành công của một
thể chế dân chủ chính là nhận thức và sự tham gia của người dân vào việc xây dựng,
thực thi và bảo vệ thể chế dân chủ. Tuy nhiên, nhận thức của người dân là một
quá trình, không thể đòi hỏi họ có được ngay một sớm một chiều. Chính vì vậy, cần
xây dựng một khung pháp lý, một cấu trúc mở (tức là cấu trúc cần hoàn thiện
theo thời gian) để người dân ngay từ đầu có thể tham gia và hoàn thiện, cùng với
những hiểu biết của mình theo thời gian. Một khung pháp lý, cấu trúc mở đó bao
hàm các yếu tố quan trọng sau:
-
Một chế độ dân chủ tản quyền (thành lập
các tiểu Bang và xây dựng nhà nước Liên bang). Tản quyền vừa bảo đảm truyền thống,
đặc trưng khác nhau của từng vùng miền, vừa giảm thiếu tối đa xung đột đảng
phái. Những phúc lợi của một chế độ dân chủ tản quyền còn đem tới sự phát triển
đồng đều ở tất cả các khu vực; giảm thiểu tất cả các thủ tục hành chính của cơ
chế tập trung; loại bỏ ảnh hưởng tiêu cực của giới quân nhân đối với sinh hoạt
chính trị quốc gia…
-
Một chính quyền trung ương gọn nhẹ, thực
hiện các chức năng tối thiểu để duy trì sinh hoạt quốc gia. Các chức năng chính
yếu của nhà nước là đại diện quốc gia, duy trì đoàn kết dân tộc; xây dựng và
duy trì lực lượng vũ trang (quân đội và cảnh sát); tòa án để giải quyết tranh
chấp giữ con người với nhau. Và, một chức năng quan trọng khác là thúc đẩy, hổ
trợ và tạo điều kiện cho tiến trình xây dựng và hoạt động của thể chế dân chủ ở
cơ sở. Thẩm quyền của chính quyền địa phương (tiểu bang) là điều hành các vấn đề
kinh tế, văn hóa và xã hội trong khuôn khổ pháp luật.
-
Xác định và xây dựng đơn vị dân chủ cơ sở.
Điều quan trọng nhất trong cách thức tiến hành xây dựng thể chế dân chủ là, nó
phải được diễn ra từ/ở đơn vị dân chủ cơ sở - là đơn vị địa lý, hành chính nhỏ
nhất có thể xây dựng thể chế dân chủ - đồng thời được toàn thể người dân tham
gia. Toàn bộ nội dung của dân chủ phải được thực hiện trên bình diện dân chủ cơ
sở, và gắn chặt với cuộc sống của người dân. Chỉ có ở đây, người dân mới thực sự
tham gia vào xây dựng hệ thống chính quyền, hệ thống luật cũng như cơ chế về
tòa án nhân quyền để họ tự bảo vệ quyền con người của mình. Tất cả các hoạt động
xây dựng thể chế dân chủ ở cấp cao hơn cấp cơ sở chỉ có mục đích mở đường, hỗ
trợ và tạo điều kiện để bảo đảm yêu cầu cho việc xây dựng và hoạt động của thể
chế dân chủ ở cơ sở. Thước đo quyền con người, mức độ dân chủ của quốc gia
không phải bằng sinh hoạt chính trị dân chủ trên bình diện quốc gia mà bằng quyền
con người, mức độ tham gia của người dân, khả năng tự bảo vệ quyền con người của
người dân trong không gian sinh hoạt dân chủ cơ sở.
-
Xây dựng tòa án Nhân quyền các cấp. Đây
chính là cơ chế bảo đảm khả năng tự bảo vệ quyền con người của mỗi cá nhân. Đây
là yếu tố, là cơ chế quan trọng nhất của nội dung dân chủ, của thiết chế dân chủ,
của phương thức tổ chức dân chủ. Đây là yếu tố cốt lõi, hạt nhân của cấu trúc tự
hoàn thiện của bất kỳ nền dân chủ nào. Xây dựng được cơ chế này, thực hiện được
nội dung này, nền dân chủ sẽ vượt qua mọi khó khăn, thử thách và tự đi tới trạng
thái hoàn thiện. Có hai nguyên nhân lý giải điều này:
Thứ nhất,
quyền con người là đối tượng luôn luôn bị xâm hại, bị vi phạm mọi nơi, mọi lúc
và mọi hoàn cảnh. Sự vi phạm quyền con người là do:
+ Việc xây dựng hệ thống chính
quyền và luật pháp, với mục đích bảo đảm và bảo vệ quyền con người, là quá
trình phức tạp cần tìm tòi, trải nghiệm. Bản thân quá trình này cũng bao hàm
trong nó sự vi phạm quyền con người.
+ Sự cám dỗ tự nhiên về quyền lực
và lợi ích đối với cá nhân tham gia xây dựng các thiết chế dân chủ sẽ hàng
ngày, hàng giờ đưa tới sự vi phạm quyền con người cả trên phạm vi cá nhân và tập
thể.
+ Vấn đề tội phạm
Vì vậy, việc bảo vệ quyền con người phải được đặt lên hàng đầu và phải
có cơ chế để thực hiện việc bảo vệ đó.
Thứ hai, không ai có thể bảo vệ quyền con người hiệu quả bằng
chính bản thân cá nhân bảo vệ quyền con người cho mình. Đồng thời, tòa án Nhân
quyền cũng là nơi tôn nghiêm và hiệu quả nhất để bảo vệ quyền con người, nhất
là đối với những người nghèo và dân thường.
-
Xây dựng và phổ biến nhận thức cho mọi
người về quyền con người, về tự do, dân chủ. Đây là yêu cầu bắt buộc, cần được
thực hiện ngay và thực hiện liên tục. Trước hết, cần trang bị nhận thức về quyền
con người, về tự do, về phương thức tổ chức xã hội bảo đảm tự do của con người
(dân chủ) cho mọi người dân, mà ban đầu là tầng lớp tinh hoa, có ý chí để hiện
thực hóa dân chủ. Lưu ý rằng, việc trang bị nhận thức trên cho mọi người dân là
những người dân thường. Vì vậy, cần xây dựng kiến thức về tự do, dân chủ thật
đơn giản, dễ hiểu và phải gắn với cuộc sống của người dân./.
(Để có thể hiểu rõ hơn về toàn bộ những nội dung xây
dựng thể chế dân chủ, quý vị và bạn đọc có thể tham khảo thêm trong cuốn sách
Dân Chủ của tôi theo đường Links: http://www.amazon.com/dp/B00AVM3LDK)
Hà Nội, ngày 14/7/2013
Nguyễn Vũ Bình
Why Egypt....? Why Democracy....?
Written
in Vietnamese by Nguyễn Vũ Bình
In my perspective, if today a study on the Egyptian
peopleʼs way of thinking is complete,
could you tell how many of them knew and understood the term of freedom or democracy?
What did they know about their basic human rights, or their civil and constitutional
rights?
How could the people engage in developing
and establishing a democratic system? Who
and what branch of government could protect all human rights and their peopleʼs rights?
In what ways and by what means could the peopleʼs rights be
protected?... etc...
Do you think that every single citizen is the main subject in the developing, implementing, protecting and benefiting from the democratic
system?
If those questions are combined donʼt you think that there would be a huge gap, a critical
disadvantage in the developing and establishing the democratic system not only for Egypt, but also for other
countries that have changed their
political and social
systems or those that are about to change them, do
you?
Letʼs review every single step leading
to the process of developing and establishing the democratic system in those countries, lately. The need of a Constitution requires the
invitation of well known professionals and professors coming from the most developed countries in the world to help write
the Law of the land: the Constitution, the registration of all
political active parties,
the introduction of a voting schedule, the announcement of getting peopleʼs opinions on drafting
the Constitution....
Indeed, all steps leading
to the process of developing and establishing the democratic
system in those countries as described above were only to create the “ body or skeleton “ of a democratic
system. That should be done as a matter of fact, but it had no meaningful values or less because the “
soul “ in that body was lacked.
What was the “soul” of a democratic system?
It was the civic engagement of the people in
developing, implementing and protecting the democratic system
by fully understanding and being conscious about knowledges regarding all the issues relating
to liberty and democracy.
To get there,
we need to have different approaches with different
strategies as what has
been done recently in the world.
I meant to present my thought on the process
for the people to engage in the development and establishment of the democratic system relating to the political change in many countries
from different social system converting to the democratic system. ( I have incubated
these thoughts since I wrote a book on Democracy for my people ).
Knowledge about peopleʼs basic rights and civic engagement are the most important
tools for the democratic
system to be successful as a whole. Again, people must be involved in the developing,
implementing and protecting the democratic system.
However, It would
take a long time for them to be conscious about what they have been missing and why
their rights have been stolen. That
can not be done overnight. That is the reason why a
legal system must be established first, with an open structure
which can be changed to the
best interest of the people through times. So, the people are empowered when they take the opportunity to engage their dreams and knowledge in the process of developing
such a structure as the time comes. With such an open structure,
a legal system must consist of
the following factors:
1. A democratic system with decentralized powers ( between
local, states and federal
government ). The decentralization of powers would
guaranty either all traditions, and diversities of each local region or lessen in size to the maximum
all conflicts caused by
different parties. The welfare that a democratic system with decentralized powers would bring in is equal developments on every domain;
it would reduce all bureaucratic paper works that a centralized system has always required; it would eliminate all negative influences of military defense
over the national engagement in politics .....
2. A small central
government with a minimum power to fulfill
its goal in order to sustain the national duties. Its main
responsibility
is
to
represent
the
nation,
to
maintain
the
unification of the people, to build a strong military
defense and armed force (military
and police), to install well structure local and federal courts to resolve any dispute between people in the communities. And, its other important duty is to encourage, to support and to urge the process of developing the democratic system to function properly at the local government as the ground
of all civic engagements. As a matter
of fact, the local
government beginning at the districts and cities level
has the power
to manage all economic issues, all social and cultural
standards or activities within the parameters of the Law.
3. The affirmation and development of democracy must be done at the local level. It is very
important to affirm and develop democracy at the local level because geographically, it
is the smallest unit to begin
with. At the same time, every citizen can be part of it. Naturally, the content
of democracy must be tied to the peopleʼs living conditions at the
local level, so they can actually engage in building
up the government system, and the
legal system with the courts to protect
their human rights.
All other political activities towards democracy at the higher level (such as states and federal) should aim to open a broader avenue
to
support
and
create
opportunities
to
assure
the
demand
for
establishing the democratic political activities at the local
level. The peopleʼs
rights are to be measured with their civic engagement as a whole body of communities at the local level.
4. The installation of Human rights courts must be done at all governmental levels. This is a legal system that would guaranty peopleʼs ability to protect and defend themselves
for their individual civil and constitutional rights. This is also the most crucial
factor in the content of democracy, in the establishing of a system of democracy, in the methodology of organizing democracy. This is the core,
the nucleus of a structure that can be self
better off
in
any
democratic
system.
Once
this
structure
has
been
built
with
all
necessary characteristics and features, democracy
by itself would be able to overcome all obstacles, and challenges to
self better off. Given two reasons to
interpret that, I see:
a. The peopleʼs rights have always
been
the
subject
of
being
violated
and
abused
anywhere, anytime and under any circumstances because:
* The legal system has not been served the peopleʼs
civil and constitutional rights due to a
complex process that should be acquired through
learning and experience. This complex process
in itself already consisted of the abuse of powers over peopleʼs rights.
* By nature,
the
temptation
of
using
powers
and
interests
over
the
engagement
of
individual citizen in the establishing of democracy would be leading
to the violation of peopleʼs
rights not only in individuality, but
also in collectivity.
* Criminality has always been a crucial
issue in the advocating and protecting peopleʼs rights. There should be a solid system to do so.
b. Neither
one nor other parties have the ability
to protect and advocate for their civil and
constitutional rights much better than themselves. At the same time, the Human rights courts are the most respectful and efficient place
to protect and advocate for peopleʼs
rights, especially for the poor and common people.
5. Education
on peopleʼs rights,
on liberty and democracy must be given out to every
citizen. This is a requirement that must be done immediately
on
the
regular
and
continuous basis. At first, the knowledge
about
peopleʼs
rights
must
be
seen
as
instrumental in the means of organizing society
that every citizen
in the communities, the common people as well must be equipped to protect and advocate for themselves
against violation of the law and abuse of powers.
The necessity of creating simple and
easy ways to practice liberty
in action not in rhetoric
must have everything to connect to their living conditions and impact their daily lives.
(The political perspective that I am writing now on the subject of turmoils in Egypt is based upon
thoughts that I have had when I wrote
my book on Democracy regarding to social movements in Vietnam a few years ago. Links http://www.amazon.com/dp/B00AVM3LDK)
Hà Nội, 07/14/2013
Nguyen Vu Binh
ở đây bạn có đề xuất một cấu chúc cho nền cân chủ đó là: "Một chế độ dân chủ tản quyền (thành lập các tiểu Bang và xây dựng nhà nước Liên bang). Tản quyền vừa bảo đảm truyền thống, đặc trưng khác nhau của từng vùng miền, vừa giảm thiếu tối đa xung đột đảng phái. Những phúc lợi của một chế độ dân chủ tản quyền còn đem tới sự phát triển đồng đều ở tất cả các khu vực; giảm thiểu tất cả các thủ tục hành chính của cơ chế tập trung; loại bỏ ảnh hưởng tiêu cực của giới quân nhân đối với sinh hoạt chính trị quốc gia…"
Trả lờiXóaÝ của bạn là phân chia một quốc gia thành nhiều tiểu bang. nếu ý bạn như vậy thì đây là một bước thụt lùi về sự phát triển của thế giới. trong bài dân chủ của bạn, bạn có ý tưởng xây dựng một nền dân chủ toàn cầu vậy mà trong bài bày bạn lại đề xuất phân chia quốc gia thành nhiều tiểu bang như vậy đầy mâu thuẫn. những bài viết của bạn về lý luận rất chặt chẽ rễ hiểu nhưng bạn thiếu một tầm nhìn về xu thế phát triển xã hội của thế giới.
cuộc cách mạng xã hội đang phá đi những cơ cấu tổ chức xã hội cũ để hình thành nên một cơ cấu xã hội mới mang tính toàn cầu, gianh giới quốc gia đang bị phá huỷ để xây dựng nên một cơ cấu quan lý mới.
Trong tương lai cái tên việt nam, lào, thái lan sẽ ít được nhắc đến thay vào đó là một cơ cấu quản lý mới : khối ASEAN, khối EU đỉnh cao của sự phát triển xã hội thế giới đó là thế giới cộng đồng (LIÊN BANG THẾ GIỚI)
Cảm ơn Bạn đã đọc bài, không những vậy lại kết nối hai bài với nhau, và tìm ra điều mà theo bạn là mâu thuẫn. Nhưng Bạn nên tìm hiểu kỹ, Dân chủ hóa toàn cầu, theo quan điểm của tôi, là KẾT NỐI các nền dân chủ lại với nhau. Như vậy, trước hết, các nước cần phải có dân chủ đã. Mà, các nước, muốn có dân chủ, thì chế độ tản quyền là một bắt buộc. Tất cả các nước như Ucraina, Thái Lan, Ai Cập ...và nhiều nước khác hiện nay đang lâm vào khủng hoảng vì thiếu chế độ tản quyền đó. Trân trọng, à, bạn nên chú ý chính tả nhé, nhiều lỗi quá
Xóa